การฝึกสมาธิมีประโยชน์...มีผลอย่างไรต่อผู้ปฏิบัติ ?

1.ผลต่อตนเอง  

ด้านสุขภาพจิต

ส่งเสริมให้คุณภาพของใจดีขึ้น คือ ทำให้จิตใจผ่องใส สะอาด บริสุทธิ์ สงบเยือกเย็น ปลอดโปร่ง โล่ง เบา สบาย

มีความจำและสติปัญญาดีขึ้น ส่งเสริมสมรรถภาพทางใจ ทำให้คิดอะไรได้รวดเร็วถูกต้องและเลือกคิดแต่ในสิ่งที่ดีเท่านั้น

ด้านพัฒนาบุคลิกภาพ

จะเป็นผู้มีบุคลิกภาพดี 

กระฉับกระเฉง กระปรี้กระเปร่า มีความองอาจสง่าผ่าเผย มีผิวพรรณผ่องใส

มีความมั่นคงทางอารมณ์ 

หนักแน่น เยือกเย็นและเชื่อมั่นในตนเอง

มีมนุษยสัมพันธ์ดี 

วางตัวได้เหมาะสมกับกาลเทศะเป็นผู้มีเสน่ห์เพราะไม่มักโกรธ มีความเมตตากรุณาต่อบุคคลทั่วไป

ด้านชีวิตประจำวัน

ช่วยให้คลายเครียด 

เป็นเครื่องเสริมประสิทธิภาพในการทำงาน และการศึกษาเล่าเรียนการ

ช่วยเสริมให้มีสุขภาพร่างกายแข็งแรง 

เพราะร่างกายกับจิตใจย่อมมีอิทธิพลต่อกันถ้าจิตใจเข้มแข็งย่อมเป็นภูมิต้านทานโรคไปในตัว

ด้านศีลธรรมจรรยา

ย่อมเป็นผู้มีสัมมาทิฏฐิ 

เชื่อกฎแห่งกรรม สามารถคุ้มครองตนให้พ้นจากความชั่วทั้งหลายได้ เป็นผู้มีความประพฤติดีเนื่องจากจิตใจดี ทำให้ความประพฤติทางกายและวาจาดีตามไปด้วย

ย่อมเป็นผู้มีความมักน้อย 

สันโดษ รักสงบและมีขันติเป็นเลิศ

ย่อมเป็นผู้มีความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ 

เห็นประโยชน์ส่วนรวมมากกว่าประโยชน์ส่วนตัว ย่อมเป็นผู้มีสัมมาคารวะและมีความอ่อนน้อมถ่อมตน

2. ผลต่อครอบครัว

ทำให้ครอบครัวมีความสงบสุข

เพราะสมาชิกในครอบครัวเห็นประโยชน์ของการประพฤติธรรม ทุกคนตั้งมั่นอยู่ในศีล ปกครองกันด้วยธรรม เด็กเคารพผู้ใหญ่ ผู้ใหญ่เมตตาเด็กทุกคนมีความรักใคร่สามัคคีเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน

ทำให้ครอบครัวมีความเจริญก้าวหน้า

เพราะสมาชิกต่างก็ทำหน้าที่ของตนโดยไม่บกพร่อง เป็นผู้มีใจคอหนักแน่น เมื่อมีปัญหาครอบครัวหรือมีอุปสรรคอันใดย่อมร่วมใจกันแก้ไขปัญหาให้ลุล่วงไปได้

3. ผลต่อสังคมและประเทศชาติ   

ทำให้สังคมสงบสุข

ปราศจากปัญหาอาชญากรรม และปัญหาสังคมอื่นๆ เพราะปัญหาทั้งหลายที่เกิดขึ้นในสังคม ไม่ว่าจะเป็นปัญหาการฆ่าการข่มขืน โจรผู้ร้าย การทุจริตคอรัปชั่น ล้วนเกิดขึ้นมาจากคนที่ขาดคุณธรรม เป็นผู้ที่มีจิตใจอ่อนแอหวั่นไหวต่ออำนาจสิ่งยั่วยวนหรือกิเลสได้ง่าย ผู้ที่ฝึกสมาธิย่อมมีจิตใจเข้มแข็ง มีคุณธรรมในใจสูง   ถ้าแต่ละคนในสังคมต่างฝึกฝนอบรมใจของตนให้หนักแน่น มั่นคงปัญหาเหล่านี้ก็จะไม่เกิดขึ้น ส่งผลให้สังคมสงบสุขได้   

ทำให้เกิดความมีระเบียบวินัยและเกิดความประหยัด

ผู้ที่ฝึกใจให้ดีงามด้วยการทำสมาธิอยู่เสมอ ย่อมเป็นผู้รักความมีระเบียบวินัย รักความสะอาด มีความเคารพกฎหมายของบ้านเมือง ดังนั้นบ้านเมืองเราก็จะสะอาด  น่าอยู่ไม่มีคนมักง่ายทิ้งขยะลงบนพื้นถนน  จะข้ามถนน ก็เฉพาะตรงทางข้าม  เป็นต้น เป็นเหตุให้ประเทศชาติไม่ต้องสิ้นเปลืองงบประมาณ เวลา และกำลังเจ้าหน้าที่ ที่จะไปใช้สำหรับแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นจากความไม่มีระเบียบวินัยของประชาชน

ทำให้สังคมเจริญก้าวหน้า

เมื่อสมาชิกในสังคมมีสุขภาพจิตดี รักความเจริญก้าวหน้า มีประสิทธิภาพในการทำงานสูง ย่อมส่งผลให้สังคมเจริญก้าว หน้าตามไปด้วย และเมื่อมีกิจกรรมของส่วนรวม สมาชิกในสังคมก็ย่อมพร้อมที่จะสละความสุขส่วนตน ให้ความร่วมมือกับส่วนรวมอย่างเต็มที่ และถ้ามีผู้ไม่ประสงค์ดีต่อสังคม จะมายุแหย่ให้เกิดความแตกแยกก็จะไม่เป็นผลสำเร็จ  เพราะสมาชิกในสังคมเป็นผู้มีจิตใจหนักแน่น มีเหตุผลและเป็นผู้รักสงบ  

4.ผลต่อศาสนา

ทำให้เข้าใจพระพุทธศาสนาได้อย่างถูกต้อง

และรู้ซึ้งถึงคุณค่าของพระพุทธศาสนารวมทั้งรู้เห็นด้วยตัวเอง ว่าการฝึกสมาธิไม่ใช่เรื่องเหลวงไหล หากแต่เป็นวิธีเดียวที่จะทำให้พ้นทุกข์เข้าสู่นิพพานได้

ทำให้เกิดศรัทธาตั้งมั่นในพระรัตนตรัย

พร้อมที่จะเป็นทนายแก้ต่างให้กับพระศาสนาอันจะเป็นกำลังสำคัญในการเผยแผ่การปฏิบัติธรรม ที่ถูกต้องให้แพร่หลายไปอย่างกว้างขวาง

เป็นการสืบอายุพระพุทธศาสนาให้เจริญรุ่งเรืองตลอดไป

เพราะตราบใดที่พุทธศาสนิกชนยังสนใจปฏิบัติธรรมเจริญภาวนาอยู่ พระพุทธศาสนาก็จะเจริญรุ่งเรืองอยู่ตราบนั้น

จะเป็นกำลังส่งเสริมทะนุบำรุงศาสนา

โดยเมื่อเข้าใจซาบซึ้งถึงประโยชน์ของการปฏิบัติธรรมด้วยตนเอง แล้วย่อมจะชักชวนผู้อื่นให้ทำทาน รักษาศีล เจริญภาวนาตามไปด้วย และเมื่อใดที่ทุกคนในสังคมตั้งใจปฏิบัติธรรม ทำทานรักษาศีล และเจริญภาวนา เมื่อนั้นย่อมเป็นที่หวังได้สันติสุขที่แท้จริงก็จะบังเกิดขึ้นอย่างแน่นอน

ดังพุทธศาสนสุภาษิตความว่า

สุขํ  สุปติ  พุทฺโธ  จ  เยน  เมตฺตา  สุภาวิตา.

ผู้เจริญเมตตาดีแล้ว  ย่อมหลับและตื่นเป็นสุข.

ที่มา :  ขุททกนิกาย ชาดก เอกนิบาต (ขุ. ชา. เอก. 27/30)

กราบขอบพระคุณบทความที่ทำให้บลอคสมบูรณ์

หนังสือนิทานชาดกอันดับที่ 5 ส่วนท้ายของบทความวิธีฝึกสมาธิเบื้องต้น

ภาพประกอบบทความ